انجمن علمی باستان‌شناسی ایران پورتال رسمی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران
انجمن علمی باستان شناسی ایران، به عنوان یکی از اصلی نهادهای رسمی و قانونی تشکیلات باستان شناسی ایران، طی یک سال گذشته تلاش کرده تا در حوزه های مختلف آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اجرایی به زعم خود در پیشبرد اهداف باستان شناسی ایران، گام بر دارد. در کنار تمامی فعالیت ها، انجمن تلاش کرده است تا مخابره اخبار و رویدادهای باستان شناختی جهان را در حد امکان به جامعه باستان شناسی ایران منتقل نموده و از این طریق اهالی باستان شناسی و به ویژه دانشجویان این رشته را با تحولات و دست آوردهای جدید باستان شناسی جهان آشنا نماید. کارگروه خبر انجمن در طی سال گذشته حدود ۴۵ خبر از مهمترین اخبار و رویدادهای باستان شناسی جهان را به فارسی برگردانده و به واسطۀ رسانه های مختلف در اختیار علاقه مندان قرار داده است. این کارگروه امسال نیز به مانند سال گذشته، ده تا از مهمترین کشفیاتی باستان شناسی سال ۲۰۱۸، به انتخاب سایت Archaeology.org را به فارسی برگردانده و آن را در خدمت علاقه مندان قرار داده است. امید است که این تلاش ها بتواند راهی به سوی تعاملات بیشتر باستان شناسی ایران با جریان های روز باستان شناسی جهان باشد. انجمن علمی باستان شناسی از سرکار خانم ها سپیده جمشیدی یگانه، نیلوفر احتشامی، زینب نظری طهرانی، پگاه گودرزی، مهشاد صادقی و جناب آقای سروش جلیلی به خاطر همکاری های صمیمانه و تلاش های افتخاریشان کمال سپاس را دارد و برای این عزیزان آرزوی سلامتی و توفیق دارد. هیئت مدیرۀ انجمن علمی باستان شناسی کشور از تمامی دانشجویان و پژوهشگرانی که علاقه مند به همکاری با این کارگروه بوده به گرمی استقبال کرده و هر گونه پیشنهاد جدید را چه در این خصوص و چه در سایر فعالیت های انجمن، با اشتیاق پذیرا می باشد.
برگردان: نیلوفر احتشامی
درحدود ۱۴ هزارسال قبل، در صحرای سیاه، واقع در شمال¬شرق اردن، کسی در حال آماده¬سازی دستور یک نوع نان گرد محلی به نام پیتای بود. این لحظۀ مسرت بخش در تاریخ آشپزی، توسط پژوهشگرانی که در محوطۀ شبیقه (Shubayqa) در حال بررسی محتویات درون دو اجاق سنگی بودند کشف شد. این تیم که توسط دانشگاه کپهناگ و زیر نظر Amaia Arranz-Otaegui گیاه¬باستان¬شناس هدایت شد، دریافتند که کسانی که در این اردوگاه¬های کوچک زندگی می¬کردند، شکارچی-گرداورندگانی بودند که با فرهنگی تحت عنوان «ناطوفیان» شناخت می¬شوند و در حدود ۴ هزارسال قبل از آغاز کشاورزی، اقدام به پختن نان می-کردند. بقایای نیم¬سوزی که از اجاق¬ها به دست آمده می¬تواند بیانگر این امر باشد که آن¬ها غلات وحشی را برای تهیۀ آرد نان گردآوری می¬کردند. لازم به ذکر است که این نان، غذایی حیاتی محسوب نمی¬شد و در مواقع خاصی مورد استفاده قرار می¬گرفت. به گفتۀ Amaia Arranz-Otaegui سرپرست این کاوش: « ما از یافتن شواهدی دال بر پخت نان پیش از آغاز کشاورزی بسیار شگفت¬زده ایم. باستان¬شناسان عموما تمایل به نادیده گرفتن بقایای غذاهایی که برایشان ناشناخته است دارند، اما من یقین دارم باقیماندۀ محصولاتی مشابه نان می¬تواند قدیمی¬تر از این نیز باشد. »
با این حال، گروهی از پژوهشگران از دانشگاه استنفورد نیز در حال مطالعه بر روی بقایای سه هاون سنگی از دورۀ ناتوفیان هستند که در مسافت ۱۵۰ مایلی غرب شبیقه و در غار رقفه Raqefet در اسراییل یافت شده است. علاوه بر این، آنها دریافتند که در حدود ۱۳هزار سال پیش و پیش از آنکه جو اهلی شود، برخی از این مردم اقدام به ساخت آبجو از جو کرده اند. این دو اکتشاف به ما ثابت کرد که اجداد ما بسیار پیش¬تر از آن¬که تبدیل به کشاورزانی تمام وقت شوند، اقدام به پختن نان و ساخت آبجو می¬کردند.
نمایی از اجاق¬های محوطۀ Shubayqa، Photo Credit: Alexis Pantos
