محورهای همایش

محورهای سومین همایش بین‌المللی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران عبارتند از:

الف) حکمرانی آب در فرهنگ و تمدّن ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ مدیریت و حکمرانی در تهیه، نگهداری، ذخیره و توزیع آب در جوامع تاریخی
ـ حکمرانی محلّی آب تجارب حکمرانی در مدیریت منابع آب بر پایه شواهد باستان‌شناسی و بومی‌سازی آن در مسیر آینده (گذشته، چراغ راه آینده)
ـ مسأله آب و نقش آن در گفتگو یا جنگ تمدّن‌ها در گستره فرهنگ و تمدّن ایران و سرزمین‌های همجوار

ب) میراث آبی و نقش آن در توسعه پایدار
ـ نقش اندام‌­ها و سازه­‌های آبی و مدیریت منابع آب در تداوم و توسعه پایدار استقرارهای جوامع انسانی در پهنه فرهنگی ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ راهبردهای باستان‌شناسی در عبور از بحران آب با اتکا بر تجارب گذشته
ـ ظهور و گسترش فرهنگ و تمدّن ایرانی با نگاهی بر رویکرد مقابله با تغییرات آب و هوایی و زیست‌محیطی با تأکید بر مهندسی بهره‌برداری از منابع آبی

ج) کاریز (قنات) و نقش آن در توسعه جوامع از گذشته تا حال
ـ چالش­‌های مطالعاتی قنات و استقرارهای مرتبط با آن
ـ گاهنگاری مطالعات استقرارهای جوامع انسانی مرتبط با قنات
ـ فناوری ساخت، توسعه و نگهداری قنات در ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ نقش قنات و قنات‌داری در مقابله با خشکسالی و بحران‌های آبی

د) آب و نقش آن ‌در فرهنگ و تمدّن ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ وقف و اسناد مکتوب
ـ آب در شکل­‌گیری، شکوفایی و افول جوامع انسانی از پیش از تاریخ تا دوران معاصر
ـ آب در معماری و شهرسازی در ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ مدیریت منابع آب در ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ اهمیت آب در مطالعات باستان­‌شناسی چشم‌انداز و زیست‌بوم
ـ دانش بومی استحصال، ذخیره و توزیع آب و حفظ و توسعه آن برای مقابله با خشکسالی و بحران‌های آبی
ـ مسأله آب در باستان‌شناسی منظرها و باغ‌های تاریخی

هـ) آب، کشاورزی، سیاست، اقتصاد و تجارت در ایران و سرزمین‌های همجوار
ـ آب،‌ راه و بازرگانی در طول تاریخ
ـ اقتصاد متکّی بر آب و کشاورزی در شواهد باستان‌شناختی
ـ نقش سازه‌­ها و مجموعه‌های آبی بزرگ در اقتصاد، سیاست و حکومت‌­داری
ـ رویکرد حکمرانی بر شاهراه‌های آبی در معادلات ژئوپلیتیکی از گذشته تا دوران معاصر
ـ سازه‌های آبی و اقتصاد گردشگری در پهنه فرهنگی ایران
ـ نقش شاهراه‌های آبی و آبراهه‌ها در توسعه بازرگانی و تبادلات فرهنگی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای (خلیج فارس، دریای مکران و …)
ـ آب و انرژی در پهنه‌های فرهنگی (آسیاب، دنگاب و …)
ـ مالکیت و حقوق آب
ـ مدیریت آب و فاضلاب در فرهنگ و تمدّن ایران و سرزمین‌های همجوار

و) دانش بومی و نقش آن در مهار، استحصال، ذخیره و توزیع آب
ـ شیوه‌های مهار و بهره‌برداری از منابع آبی و نقش آن به عنوان عامل پیشران فرهنگ و تمدّن ایرانی در برابر سایر فرهنگ‌ها
ـ دانش هیدرولوژی در فرهنگ و تمدّن ایرانی
ـ نقش سازه‌­های آبی در مدیریت و کنترل سیلاب و منابع آب و خاک

ز) آب و دین، فرهنگ شفاهی و میراث ناملموس ( ‌اسطوره، نمادها و آیین‌­ها و …)
ـ فرهنگ مصرف آب با تأکید بر الگوهای ایرانی ـ اسلامی (تجارب گذشته، الگوی آینده) و بازتاب مادی پاسداشت آب و فرهنگ مصرف بهینه آن بر اساس دستورات دینی و آیینی
ـ آب‎های مقدّس و تأثیر آنها در شکل‌گیری زیستگاه‌ها
ـ اهمیت آب در همزیستی مسالمت‌آمیز مذاهب و آیین­‌های مختلف
ـ آب، زندگی و مرگ
ـ نمادها، آیین‌ها و اسطوره‌های مرتبط با مصرف و پاسداشت آب در فرهنگ و تمدّن ایران و سرزمین‌های همجوار

ح) چالش‌های آب و میراث در خطر
ـ باستان‌شناسی زیر آب و جایگاه آن در مطالعات باستان­‌شناسی پهنه فرهنگی ایران
ـ مدیریت محوطه­‌های باستانی در معرض خطر پروژه‌های آبی
ـ باستان‌شناسی دریایی
ـ باستان‌شناسی شناورها