انجمن علمی باستان‌شناسی ایران پورتال رسمی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران
از خدا خواهیم توفیق ادب بی‌ادب محروم ماند از لطف رب
مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
چندین سده پیش فرزانه و شاعر بی‌همتای ایرانی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی که آوازه‌اش سخت در جهان پیچیده است در شعری نغز و پر مغز، بی‌ادب را محروم مانده از لطف پروردگار توصیف می‌کند. آری ادب و اخلاق جزیی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ دیرندۀ مردمان ایران‌زمین است که به روشنی در آثار شاعران و فرهیختگان و فرزانگان ایران‌زمین نمود یافته است. همین اخلاق و ادب بود که از نوادگانِ خونخوارانی چون چنگیز مردانی با اخلاق پدید آورد. اما گویی ادب و اخلاق، این صفت درخشان ایرانیان، از میان برخی از مدیران که شوربختانه سابقه مدیریت در یکی از فاخرترین حوزه های فرهنگی کشور را نیز داشتهاند، رخت بربسته است. چند روز پیش یکی از مسئولانی که بی‌گمان باید در اخلاق و ادب زبانزدِ ایرانیان باشد در گفتگویی با یکی از خبرگزاری‌ها با ادبیاتی ناشایست به یکی از اعضای محترم و شناخته شده خانواده بزرگ باستان‌شناسی کشور و مدرس گروه باستان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس جناب آقای دکتر کامیار عبدی توهین کردند؛ به آقای محسنی یادآور می‌شویم که آقای دکتر عبدی نه تنها ایران را به خوبی می‌شناسد بلکه در جای‌جای این آشیان کهنۀ سیمرغ به کاوش و پژوهش باستان‌شناختی پرداخته و گوشه‌های تاریکِ تاریخِ سرزمینمان را در حد توان خود بر همگان آشکار کرده است. از این رو کارنامۀ علمی و فرهنگی دکتر عبدی برای همه آنانی که عضو خانواده باستان شناسی و میراث فرهنگی کشور هستند، اعم از دوستان و منتقدان ایشان روشن است و تعجب برانگیز هم نیست اگر آقای محسنی ایشان را نشناسند. چرا که با این خانواده بیگانه‌اند و از همین روی: گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش.
شوربختانه این توهین‌ها، اهانت‌ها و برچسب‌زدن‌ها به باستان‌شناسان و جامعۀ باستان‌شناسی ایران را کسانی که سکاندار اصلی‌ترین سازمان فرهنگی کشور بودند در چند سال اخیر باب کردند و هرگاه باستان‌شناسان از سر دلسوزی و عشق به میهن و میراثِ هم‌میهنان به انتقاد از اوضاع پریشان و اسفناک میراث فرهنگی کشور پرداختند به بدترین نوع ممکن متحمل توهین و اهانت شدند. این در حالی است که در دیگر کشورهای جهان، باستان‌شناسان ارج و ارز فراوانی در میان مردم و دولتمردان دارند. چنان است که برای ادوارد پروسپر برویل باستان‌شناس سرشناس فرانسه به پاس یک عمر فعالیت علمی و فرهنگی تمبر یادبودی چاپ می‌شود و برای مارسلین بل باستان‌شناس فرانسوی و همچنین رمن گیرشمن باستان‌شناسی که سالیانِ سال در ایران به کاوش باستان‌شناختی پرداخت نشان و مدال ضرب می‌شود و نیز برای جان گراهام داگلاس کلارک باستان‌شناس سرشناس تندیسی ساخته می‌شود. آری این چنین است ارج و ارز باستان‌شناسان در دیگر کشورهای جهان.
انجمن علمی باستان‌شناسی ایران ضمن ابراز تاسف از توهین به جناب آقای دکتر عبدی و محکوم کردن اقداماتی اینچنین، معتقد است ریشه بروز رفتارهایی از این دست از سوی اغیار نسبت به خانواده باستان‌شناسی را می توان در برخی از رفتارهای ناصواب درون خانوادگی‌مان جستجو کرد. همگان می‌دانند که اختلاف سلیقه و نقد و نظر علمی و عملکردی در درون خانواده امری بدیهی و پذیرفته در تمامی حوزه‌های علوم و موجب رشد و تعالی است. اما وقتی تبدیل به توهین، تحقیر، افترا و تهمت آن هم در فضای مجازی می شود، موجبات گستاخی اغیار را نیز فراهم می‌سازد. از این رو به تمامی اعضای خانواده باستان‌شناسی ایران توصیه می‌شود با پرهیز از دامن زدن به اختلافات و مجادلات شخصی و گروهی در فضاهای مجازی و عیان کردن اختلافات درون صنفی، اجازه ندهند تا زین پس اغیار و غیر باستان‌شناسان چنین گستاخانه نسبت به عضوی از اعضای این خانواده هرزه‌درایی کنند.
امید است باستان‌شناس و باستان‌شناسی و میراث فرهنگی جایگاه واقعی خود را در دولت آینده باز یابد.
روابط عمومی انجمن علمی باستان شناسی ایران
