موزه سعد آباد

موزه سعد آباد

آدرس : میدان تجریش خیابان سعد آباد

موزه خط و کتابت میرعماد

 در پهنه پر طراوت كوهپايه هاي توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگيزي از شمال شهر تهران شكل مي گيرد كه مجموعه سعدآباد با يك ميليون و صد هزارمترمربع وسعت دراين گستره غنوده است. سعدآباد كه از شمال با كوههاي البرز,از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجك و از جنوب با تجريش همسايگي دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سكونت تابستاني شاهان اين سلسله بوده است.پس از كودتاي 1299, در وسعتي تازه و الحاق باغ هاي مختلف, به اقامتگاه تابستاني رضاخان اختصاص يافته,كاخ و كوشك هايي به مناسبت و ضرورت هاي گوناگون در جاي جاي اين پهنهء برتافته از درختان كهن و سپيدار و سرو, به فاصله اي از بازمانده بناهاي قاجار سر برآورده كه طي ساليان به چهارده كاخ كوچك و بزرگ, هركدام به سبك و شيوه اي در معماري رسيده است.
حاج آقا رضا رفيع در خاطرات خود مي نويسد:” من سعدآباد را از ابوالفتح سردار اعظم- پسر بانو عظمي خواهر ظلل السلطان به مبلغ چهارصد هزارتومان با مهر حاج آقا نورا… و كلباسي براي رضاخان سردار سپه خریداری کردم. سعدآباد كه من آن موقع خريداري كردم به اين بزرگي نبود و وسعت آن هشت هزار متر كنار رودخانه با عمارت حالیه ملکه مادر بود. البته بعد از خريداري سعدآباد از سردار اعظم, تپه علي خان والي را از پدر سرتيپ والي به مبلغ هفت هزار تومان خريداري نمودم و اين تپه همان تپه اي است كه كاخ شهوند را رضا خان بر روي آن بنا كرد و مادر شاهپور عبدالرضا (عصمت دولتشاهی) آن کاخ می نشست. از باغ هايي كه اراضي آنها داخل اراضي سعدآباد شد,باغ آقامحمد جواد گنجه اي است كه جزء جعفرآباد بود, از باغ امام جمعه هم مقدار زيادي داخل باغ سعدآباد شد و خانه هاي جنوبي سعدآباد كه مربوط به دوره قاجار بود از نصيرالدوله خريداري گرديد و در زمان پهلوي اول به عنوان سربازخانه سعدآباد مورد استفاده قرار مي گرفت.سپس باغ هاي ديگري در اطراف سعدآباد از جمله باغ هاي سالار جنگ, سپهبد امان ا… ميرزا, مستوفي الممالك,شكرا… قوام الدوله, همدم السلطنه خواهر مستوفي و محمود بدر(به فتح باء و كسر دال)خريداري و جزو سعدآباد گرديد.رضاشاه درآن زمان در ميان درختان چنار سعدآباد چادری می زد و گاهی هم زیر آن پذیرایی می کرد. در زمان پهلوي اول, سراسر باغ سعدآباد از رودخانهء دربند مشروب مي شد.رضاشاه آب رودخانهء دربند را خريداري كرد و به آبياري اين باغ اختصاص داد ولي پهلوي دوم دوازده ساعت از آب رودخانه را به رعايا بخشيد
و چون آب اين رودخانه براي آبياري سعدآباد كافي نبود از دوازده رشته قنات هاي قديمي وجدیدالاحداث استفاده گردید.

قنات های باغ سعد آباد

1- هراش آب ( به فتح هاء)

2- قنات قوام الدوله

3- قنات کاخ سنگی

4- قنات جعفر آباد

5- قنات آب نما

6- قنات کاخ سفید

7- قنات های دفتر مخصوص

8- قنات جوادیه

9- قنات گلخانه

10- قنات کاخ شمس

11- قنات خوابگاه

درهای باغ سعد آباد

1- درنظامیه که رضا شاه بیشتر از این در وارد سعدآباد می شد

2- در زعفرانیه

3- در خیابان دربند که محمدرضا بیشتر از این در وارد کاخ می شد

4- در میدان دربند

5- دو در جعفر آّباد

6- در رودخانه

7- در کاخ سفید

کاخ های سعد آباد

1- کاخ احمدشاهی ( در اختیار بسیج خواهران)

2- کاخ شهوند ( کاخ موزه سبز فعلی )

3- کاخ سفید( کاخ موزه ملت)

4- کاخ اختصاصی( موزه تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیار نهاد ریاست جمهوری

5- کاخ اسود (سیاه) موزه هنرهای زیبا فعلی

6- کاخ اشرف ( موزه ظروف سابق)

7- کاخ غلامرضا ( ساختمان تبصره 36)

8- کاخ ملکه مادر ( ساختمان جمهوری )

9- کاخ شمس ( موزه مردم شناسی )

10- کاخ عبدالرضا ( امور اداری سعدآباد )

11- کاخ احمدرضا (در اختیار نهاد )

12- کاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (مرکز آموزش )

13- کاخ شهرام پسر اشرف (موزه نظامی)

14- کاخ فریده دیبا (در اختیار نهاد)

15- کاخ های قدیم و جدید ولیعد رضا پهلوی( موزه بهزاد و دفینه )

16-  کاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه ( موزه خط و کتابت میرعماد

17- کاخ لیلا ( موزه آبکار)

هيجده كاخ كوچك و بزرگ از دوره هاي قاجاريه و پهلوي در سعدآباد وجود دارند كه چون در نظر است در شماره هاي آينده اين نشريه , درباره هر يك از آنها به صورت مشروح , مطالبي آورده شود در اين شماره فقط به ذکر نام آنها بسنده می کنیم .

علاوه بر کاخ های مذکور و چندین ساختمان قدیمی دیگر، تأسیسات و امکانات دیگری همچون : سالن های مرغداری و گاوداری، موزستان و گلخانه های گوناگون، استخرهای مختلف، چشمه سارها، زمین های تنیس، و سالن بولینگ، سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه 110 هکتاری وجود دارند.

تلفن های اصلی :

تلفن : 22285017-9-22282031

دورنگار : 22282079

هزینه

کاخ موزه ملت 30000 ریال

کاخ موزه سبز 30000 ریال

موزه بهزاد 25000 ریال

موزه خط و کتابت میرعماد 25000 ریال

موزه آبکار 25000 ریال

موزه فرشچیان 30000 ریال

موزه هنرهای زیبا 25000 ریال

موزه مردم شناسی 15000 ریال

موزه هنر و ملل 25000 ریال