مجموعه ربع رشیدی؛ یکی از قدیمی­ ترین مراکز دانشگاهی

نوشته زینب هادی

مجموعه ربع رشیدی در شهر تبریز واقع شده است. این مجموعه به دستور خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در قرن هشتم مصادف با دوره ایلخانیان ساخته شد. بنای مذکور از نظر معماری مانند یک شهر کوچک بوده که در داخل آن مدرسه، مسجد، کتابخانه، مهمانسرا، حمام، دارالایتام، بیمارستان و… بوده است. خواجه رشید الدین برای تامین کردن هزینه های این مجموعه املاک بسیاری را در نقاط مختلف در ایران، افغانستان، گرجستان و… وقف این بنا می­کند.متاسفانه بعد از مرگ خواجه رشید الدین در سال ۷۱۸ هجری ربع رشیدی نیز دچار غارت و ویرانی می­شود. شاردن سیاح و جهانگرد فرانسوی در مورد این بنا می­گوید: صدسال پیش شاه عباس کبیر دستور تعمیر ربع رشیدی را صادر نمود ولی دیگر شاهان صفوی توجهی به این بنا ننمودند و در نتیجه این بنا مجددا ویران شد. طبق وقف نامه ربع رشیدی که توسط خواجه رشید الدین نوشته شده است و مهم­ترین منبع و مرجع در مورد این بنا است گفته شده که ربع رشیدی شامل دو قسمت کلی بوده. ۱ ربع رشیدی که مانند یک قلعه در قلب شهرستان قرار داشته و عملکرد آموزشی، مذهبی و درمانی داشته. ۲٫ شهرستان رشیدی که این قسمت نیز از محلات مختلفی تشکیل شده بوده مانند بازار، کاروانسرا، حمام، مسجد و… . تمامی این مجموعه و باغ های آن در یک بارو محصور بوده که با چهار دروازه به اطراف دسترسی داشته است.

/https://www.instagram.com/bastanshenasi_baraye_mardom