انجمن علمی باستانشناسی ایران پورتال رسمی انجمن علمی باستانشناسی ایران
اعزام باستان‌شناسانِ ایرانی به تیسفون و ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو
انجمن علمی باستانشناسی ایران در نامه‌ای خطاب به علی‌اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور، درخواست کرد تا افزون بر مرمت ایوان کسری، زمینۀ حضور باستان‌شناسانِ ایرانی در تیسفون فراهم شود و نیز رایزنی شود تا این اثر درخشان ایرانی در اولویت عراق برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گیرد.
متن نامه چنین است:
جناب آقای دکتر مونسان
وزیر محترم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور
با سلام و احترام
چنانکه مستحضر هستید میراث فرهنگی هر کشوری مایۀ سرافرازی مردم آن سرزمین در میان جهانیان است و ایران چه سرزمینی سرافرازی است که بی‌شمار آثار باستانی و تاریخی را نه‌تنها در دل خود بلکه در سرزمین‌های پیرامونی نیز جای داده است. از آثار ارزندۀ ایرانی که امروزه در خاک کشور عراق جای دارد و روزگاری نه‌چندان دور بخشی از سرزمین ایران بوده، محوطۀ ایوان تیسفون یا ایوان کسری است که شوربختانه در طول تاریخ به‌مرور دچار آسیب و ویرانی شده است. در روزهای گذشته نیز خبرهایی از ریزش بخشی از این اثر باشکوه منتشر شد که دل هر ایرانیِ میهن‌دوست را به درد آورد و آه از نهاد باستان‌شناسان ایرانی برخاست که چگونه میراث نیاکان‌مان در کشورهای پیرامونی یا ایرانِ فرهنگی در معرض نابودی قرار می‌گیرد.
رئیس وقت انجمن علمی باستانشناسی ایران پیش از این در ۵ آبان‌ماه ۱۳۹۲ در آیین گشایش همایش بین‌المللی باستان‌شناسان جوان به محمدعلی نجفی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پیشنهاد داده بود تا مدیران میراث فرهنگی کشور، به آثار فرهنگی و تمدنی باشکوه ایران در کشورهای پیرامونی -که زمانی بخش از قلمرو ایرانِ سرفراز بوده‌اند- توجهی ویژه داشته باشند و با رایزنی با بلندپایه‌گان میراث فرهنگی این کشورها، زمینۀ حضور باستان‌شناسان ایرانی را برای پژوهش‌ها و کاوش‌های باستانشناسی فراهم کند. پسانتر انجمن باستانشناسی به نمایندگی از جامعۀ باستانشناسی کشور، اعم از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، پژوهشگران و کارشناسان و دانشجویان این حوزه، به‌عنوان اصلی‌ترین متخصصان در این زمینه از جنابعالی بعنوان رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درخواست کرد تا همزمان با سفر رئیس‌جمهوری محترم دکتر حسن روحانی به کشور عراق، با رایزنی با رئیس‌جمهور و وزیر فرهنگ و گردشگری عراق، افزون بر مرمت و بازسازی ایوان کسری این یادگار درخشان فرهنگ و تمدن ایرانی در کشور عراق، زمینۀ حضور باستان‌شناسانِ متخصص ایرانی را برای پژوهش‌ها و کاوش‌های دامنه‌دار باستانشناسی در میراث فرهنگی و تمدنی ایران فراهم کنند که شوربختانه چنین نشد.
ضمن سپاس از اقدام ارزندهاتان در زمینه درخواست اختصاص اعتبار مالی برای مرمت این اثر بِشکوهِ ایرانی، دگربار هیئت مدیرۀ انجمن علمی باستانشناسی ایران درخواست می‌کند که افزون بر مرمت این اثر، زمینۀ حضور باستان‌شناسانِ متخصص ایرانی را برای پژوهش‌ها و کاوش‌های دامنه‌دار باستانشناسی در زمینۀ میراث فرهنگی و تمدنی ایران در کشورهای پیرامونی همچون عراق به‌ویژه در تیسفون فراهم کنند چراکه حضور باستان‌شناسان ایرانی در این سرزمین‌ها، افزون بر دغدغه علمی آن، ضرورتی است که هر ایرانیِ میهن‌دوست، در راه شناختِ تاریخ و فرهنگِ ایران، ناگزیر از انجام آن در این کشورهاست تا در پرتو کاوش و پژوهش باستان‌شناختی، معرفت و آگاهی لازم بدست آید. پژوهش‌ها و کاوش‌هایی که ارمغان‌های ارزنده‌ای به همراه خواهند داشت، چنانکه سال‌ها پیش هنگام کاوش باستانشناسی در تیسفون در نزدیکی ایوان کسری، گچبری‌های ارزنده‌ای به‌دست آمد که زنده‌یاد دکتر محسن مقدم، استاد پرآوازه باستانشناسی دانشگاه تهران با الهام از یکی از آن گچ‌بری‌ها، نشان دانشگاه تهران را طراحی کرد.
همچنین پیشنهاد می‌شود زمینه‌ای فراهم و با بلندپایه‌گان وزارت میراث فرهنگی عراق رایزنی شود تا این اثر درخشان ایرانی در اولویت این کشور برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گیرد. امروز تیسفون نشانی است دیرپا از فرهنگ کهن بشری که با ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو، زمینه لازم برای حفظ و حراست آن فراهم خواهد شد.
هیئت مدیرۀ انجمن علمی باستانشناسی ایران که با توجه به ریشه‌های ژرف فرهنگی میان ایران و ایرانِ فرهنگی، همواره به میراث فرهنگی ایران در سرزمین‌های پیرامونی توجه ویژه‌ای داشته است، در شهریورماه ۱۴۰۰ دومین همایش دوسالانۀ بین‌المللی انجمن باستانشناسی ایران را با هدف تعامل فرهنگی با سرزمین‌های پیرامونی برگزار خواهد کرد، از همین‌روی انجمن علمی باستانشناسی ایران، آمادگی خود را برای همکاری با نهادهای مربوط به‌ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مورد تیسفون و نیز دیگر موارد پژوهشی در ایرانِ فرهنگی اعلام می‌دارد.
با سپاس و آرزوی سربلندی
دکتر محمداسماعیل اسمعیلی جلودار
رییس هیئت‌مدیره انجمن علمی باستانشناسی ایران
