یکی از آفتهای عدم نظارت بر فضای مجازی در حوزه میراث فرهنگی تبلیغات گنج و گنجیابی است که اخیراً این مساله صدمات جبران ناپذیری به میراث فرهنگی و آثار تاریخی و بهویژه تپهها و محوطههای باستانشناسی کشور وارد آورده است. سود و سوداگری در زمینه قاچاق اشیاء باستانی از یک سو و از سوی دیگر آموزش حفاری قاچاق بدون نظارت دستگاههای نظارتی باعث شده تا این موضوع اکنون به انتشارات رسمی کشور نیز وارد شود که امری فاجعه بار و بسیار خطرناک است و لزوم ورود دستگاههای نظارتی و امنیتی در آن بیش از گذشته احساس میگردد.
نظارت بر فضای مجازی میراث فرهنگی همواره یکی از دغدغههای قاطبه باستانشناسان کشور و بهویژه انجمن علمی باستانشناسی ایران بوده و این انجمن تاکنون جلسات و مکاتباتی را با نهادها و مسئولین ذیربط کشور شامل مقامات محترم ریاست جمهوری کشور، رییس صداوسیمای کشور، وزیر و معاونین محترم وزارت میراث فرهنگی برگزار کرده و پیگیری آن همچنان در دستور کار این انجمن قرار دارد.
در این زمینه باخبر شدیم مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی به این موضوع به خوبی ورود کرده و در نامهای که در تاریخ 6 مردادماه سال جاری از سوی این مرکز به رییس کمسیون فرهنگی مجلس ارسال شده است، این مسأله و پیگیری راهکار قانونی برخورد با آن را که مطالبه جامعه فرهنگی کشور، بهویژه باستانشناسان است، درخواست نموده است.
انجمن علمی باستانشناسی ایران ضمن قدردانی از این اقدام مرکز پژوهشهای مجلس آمادگی بیش از پیش خود را که اخیراً با آن مرکز در زمینه میراث فرهنگی و باستانشناسی کشور آغاز کرده است را اعلام و از کمیسیون فرهنگی مجلس تقاضا دارد تا موضوع را به صورت جدی در دستور کار مجلس محترم قرار دهد. بدیهی است در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، نمایندگان انجمن علمی آمادگی ارائه توضیحات لازم و دقیق را خواهند داشت.
متن نامه مرکز پژوهشهای مجلس که نسخهای از آن در اختیار انجمن قرارداده شده است به شرح زیر است؛
به نام خدا
حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر مرتضی آقا طهرانی
رئیس محترم کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی
️ضمن آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون، همانگونه که مستحضر هستید حفاظت از میراث فرهنگی کشور -که از جمله حقوق بین نسلی است- مطابق قانون ماده ۸ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶ امری حاکمیتی است و طبق استفتائیه مقام معظم رهبری تخریب این آثار اصلا جایز نیست.
در ماههای اخیر متاسفانه کتابها و جزواتی (به صورت رسمی و غیر رسمی) با عناوین «علائم دفینه (نشانه های گنج)» …. از انتشارات … (به صورت انتشار رسمی)، «چشم طلایی (اولین مرجع کامل آثار و علائم دفینه)» ……(به صورت انتشار غیررسمی و الکترونیکی) و «کلید اسرار، رمزشناسی اسرار علائم و نشانه ها در گنج یابی» …… (به صورت انتشار غیررسمی الکترونیکی) در اختیار عموم قرار گرفته است. محتوای این کتابها بر چگونگی شناسایی علائم، نشانهها، و نهایتا یافتن میراثفرهنگی مدفون شده تنظیم شده است. بنابراین موجب سادهانگاری و تحریک افکار عمومی به فعل اکتشاف و حفاری غیرمجاز است. این اقدام مغایر با ماده ۱۱ قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب ۱۳۰۹، لایحه قانونی راجع به جلوگیری از انجام حفاریهای غیرمجاز و کاوش به قصد به دست آوردن اشیای عتیقه و آثار تاریخی که بر اساس ضوابط بین الملل مدت یک صد سال یا بیشتر از تاریخ ایجاد یا ساخت آن گذشته باشد مصوب ۱۳۵۸، ماده ۵۶۲ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) مصوب ۱۳۷۵ و جزء (۲) بند (ج) از ماده ۴ مصوبه اصلاحی «اهداف، سیاستها و ضوابط نشرکتاب» ابلاغ ۱۳۸۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی است. بنابراین درخواست میشود برای جلوگیری از انتشار رسمی و غیررسمی چنین کتابها و جزواتی، اقدام عاجل به عمل آورید