انجمن علمی باستان‌شناسی ایران پورتال رسمی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران
موزه فرش ایران
آدرس : تقاطع خیابان دکتر فاطمی و کارگر
موزه فرش ايران در ضلع شمالي پارك لاله و روبه‌روي فروشگاه سپه خيابان فاطمي واقع شده است. این موزه در 22 بهمن ماه 1356 افتتاح شد. ساختمان موزه فرش ايران معماري شكيل و چشم‌گيري دارد كه آذين‌هاي نماي بيروني آن شبيه به دار قالي است. سطح نمايشي موزه مساحتي برابر 3400 مترمربع را در بر مي‌گيرد كه شامل دو تالار است و براي نمايش انواع قالي‌هاي دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار می گیرد. تالار طبقه هم‌كف به نمايشگاه دايمي اختصاص دارد و تالار فوقاني جهت برگزاري نمايشگاه‌هاي موقت گليم و قالي طراحي شده است.
پژوهش در سوابق، تحولات و كيفيت تاريخي هنر و صنعت فرش، خاصه در ايران، گردآوري و خريداري نمونه انواع قالي‌هاي دست بافت ايراني و برگزاري نمايشگاه‌هاي موقت از فرش ايران و سایر نقاط جهان از اهداف موزه به شمار می آید. در موزه فرش انواع گليم‌ها و فرش‌هاي دست بافت، با توجه به مرغوبيت و قدمت آن‌ها و با در نظر گرفتن ويژگي‌هاي قالي ايران از لحاظ رنگ آميزي، طرح، نقش، بافت و تنوع مناطق قالي بافي حفظ و نگه داری می شود. مجموعه موزه فرش ايران شامل با ارزش‌ترين نمونه‌هاي قالي ايران از قرن نهم هجري تا دوره معاصر است و از منابع غني تحقيقي براي پژوهشگران و هنر دوستان به شمار ميآيد. معمولاً حدود 135 تخته از شاه‌كارهاي قالي ايران، بافت مراكز مهم قالي‌بافي مانند كاشان، كرمان، اصفهان، تبريز، خراسان، كردستان و جز آن‌ها، در تالار طبقه هم‌كف به معرض نمايش گذاشته مي‌شود.
در كتاب‌خانه موزه حدود 3500 جلد كتاب به زبان‌هاي فارسي، عربي، فرانسه، انگليسي و آلماني در اختيار هنر دوستان و پژوهشگران قرار مي‌گيرد. هم‌چنين بهترين كتاب‌ها و نشريات و تحقيقات مربوط به فرش ايران و قالي‌هاي مشرق زمين به طوركلي و كتاب‌هايي در زمينه مذهب، هنر و ادبيات ايران در كتاب‌خانه موزه موجود است. در كنار كتاب‌خانه، كتاب فروشي موزه نيز مشغول به
کار است. هم‌چنين براي استفاده از بازديدكنندگان موزه، فيلم‌ها و اسلايدهايي در زمينه قالي‌بافي و گليم و هنرهاي دستي ايران در سالن نمايش موزه به نمايش در ميآيد.
از ويژگي‌هاي موزه فرش قاليچه دست‌بافت ارزشمند و بي‌نظير ايراني، كار فرش بافان كاشان، در اندازه‌هاي 130 در 220 سانتي‌متر، معروف به قاليچه ميرزا كوچك خان جنگلي است كه اين شخصيت روحاني ملي را در لباس نظامي مسلح به تفنگ و اسلحه كمري، قطار فشنگ نمايش مي‌دهد. در شمسه بالاي تصوير ميرزا، كتيبه‌اي با عبارت و نام كارخانه ملامحمود ديده مي‌شود كه احتمالاً، با توجه به اين عبارات، تاريخ بافت قاليچه سال‌هاي آخر دوره قاجار است.
قديمي‌ترين فرش شناخته شده در جهان قالي 2500 ساله پازيريك است كه در 1949 م، در جنوب سيبري كشف‌شد و آن را بافت ايران در دوره هخامنشي دانسته‌اند. آشكار است كه قالي‌بافي در ايران در دوره هخامنشي وجود داشته و در قرن پنجم پيش از ميلاد، دوره‌اي طولاني از تكامل را پشت سر گذاشته است. قالي ايراني پيوسته به عنوان يكي از اصيل‌ترين هنرها مورد توجه بوده و طيف وسيعي از طرح‌ها و نقوش زيبا را در برداشته است. در ميان قالي‌ها با طرح‌هاي گوناگوني كه در آن‌ها به كار گرفته شده، قالي‌هاي تصويري جايگاه ويژه‌اي دارند. بافت اين قالي‌ها اواخر سده نهم هجري مجدداً آغاز شد و تا به امروز ادامه يافته است.
در اين نمايشگاه نمونه‌هايي از قاليچه‌هاي تصويري شاهنامه بايسنغري به نمايش درآمده است كه گوشه‌هايي از ادبيات، اسطوره، مذهب و فرهنگ و هنر غني ايران را نشان مي‌دهد. اين آثار همه در كارگاه قالي‌بافي استاد موسوي سيرت، به ياري هنرمندان جوان ايراني و ذوق و سليقه استاد دنيا
دیده و تکنولوژی کامپیوتری آفریده شده اند. در واقع چند عامل اصلي را در به وجود آمدن اين 26 قاليچه مي‌توان متذكر شد: اول تهيه طرح و نقشه از روي نسخه اصلي; دوم تنظيم رنگ‌ها و عمل آوردن مواد رنگي گياهي و شيميايي روي پشم‌هاي مرغوب; و بالاخره مهارت قالي بافان هنرمند بافنده اين آثار كه به مدت پنج سال مستمر، روزانه گاه تا 12 ساعت به كار بافت قالي اشتغال داشته‌اند. از نكات جالب اين قاليچه‌ها هم زماني امر طراحي و بافت را مي‌توان متذكر شد. قاليچه‌ها حاشيه ندارند، اما يك حاشيه تشعيري با الهام از نقوش سنتي براي آن‌ها انتخاب شده كه هر دو قالي يك نقش مشترك دارند. در بالاي حاشيه، درون كتيبه‌هايي نام مجلس مربوط به آن قاليچه و نام هنرمندان آمده است. در طول ساليان دراز، در اين موزه نمايشگاه‌هاي مختلفي برگزار شده كه مشهورترين آن‌ها از اين قرارند: نمايشگاه طرح بته كه در دي ماه 1365 بر پا شده; نمايشگاه سجاده‌ها و قالي‌هاي طرح محراب از سده دهم تا چهاردهم هجري; نمايشگاهي از قالي‌هاي گل برجسته از قرن هشتم هجري تا دوره معاصر به مناسبت بزرگ‌داشت دهه فجر در 12 بهمن 1364 و دست بافت های ارامنه ایران.
روزهای بازدید : همه روزه به جز دوشنبه و ایام سوگواری
ساعت کار: 18-9
بهای بلیط ( اتباع ایرانی ) 2500 ریال
بهای بلیط ( اتباع خارجی) 25000 ریال
تلفن : 652703
نشانی : دکتر فاطمی قبل از کارگر شمالی
